abbiàre , vrb Definizione
fàere bia, prus bia, prus forte una cosa
Sinonimi e contrari
abbiorare,
abbivare,
avivai,
priurire
/
agghegiare
| ctr.
ammoltighinare,
ammortiare
Frasi
sos fritos de s'ilgerru los batiat a malu puntu abbiàndhelis sas piaes ◊ su sole umpare a s'abba faghet abbiare s'erva ◊ sa terra si unfrat a s'abberta de su sèmene chi si abbiat ◊ li at porridu de s'ànima un'isticu a l'inferchire in cudha antiga branca pro chi abbiet su truncu mesu sicu ◊ su riu abbiat sa costera saltiendhe in matedos e istrampos
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
raviver
Inglese
to revive
Spagnolo
avivar,
reavivar
Italiano
ravvivare
Tedesco
wiederbeleben.
allutàe, allutài , vrb: allutare 1 Definizione
agiummai coment'e allúere, foedhandho de is sentidos, de s'atentzione, de sa manera de fàere cosa, fàere prus biatzu
Sinonimi e contrari
allutzare
/
abbiatzare,
abbibare
Modi di dire
csn:
a. is origas = fàghere bene atentzione, iscurtare bene; a. is ogus = abbaidare bene, abbèrrere bene sos ogros, abbaidendhe
Frasi
sa discussioni fiat allutendusí sempri de prus ◊ allutarí is origas poita sa campana mala at pigau torra a sonai! (A.Cannas)◊ dónnia pitica cosa si faet allutare sos ogos ◊ Luisicu iat allutau is origas, ma no arrennesciat a cumprendi ◊ andendu su burricu pariat chi dhi fut benendu su sonnu, ma su meri dh'at fatu allutai apretendidhu a istrúmbulu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
raviver,
exciter
Inglese
to revive,
to excite
Spagnolo
avivar,
excitar
Italiano
ravvivare,
eccitare
Tedesco
beleben,
erregen.
arrevilíre , vrb Definizione
torrare in bidóriu
Frasi
de sas arbeghes ndi dhi at mortu sa metade: sas chi sunt abbarradas, lanzas e istasias, no si sunt arrevilias mancu in beranu
Traduzioni
Francese
revitaliser
Inglese
to revive
Spagnolo
revitalizar
Italiano
rivitalizzare
Tedesco
wiederbeleben.
imbiatzài, imbiatzàre , vrb Definizione
fàere biatzu, prus biu
Sinonimi e contrari
abbiatzai,
abbibare,
abbiorare,
abiociai
Frasi
in beranu s'imbiatzat sa vida ◊ maju cun sa luxi colori de arrosa imbiatzat corus e ogus!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
raviver
Inglese
to revive
Spagnolo
reavivar,
animar
Italiano
ravvivare,
riaccèndere
Tedesco
beleben.
ispabigliàre , vrb: ispibigliai,
ispibigliare,
spibigliai Definizione
segare su pibillu abbruxau de is candhelas, ma fintzes arrangiare o pònnere su pibillu bonu; in cobertantza, fàere prus biu, prus ischidu, prus abbistu / i. su sonnu = catzare su sonnu
Sinonimi e contrari
ispibillonai,
ispipigliare
2.
bídere des s'ama, si s'oju ispibíglias! ◊ sos tragos m'ispibigliaiant e bidio sos fumos de sos arrustos
Etimo
spn.
Traduzioni
Francese
moucher une bugie,
raviver
Inglese
to snuff,
to revive
Spagnolo
despabilar
Italiano
smoccolare,
ravvivare
Tedesco
schneuzen,
beleben.
sfoghigiài , vrb Definizione
coment'e pigare fogu, èssere abbruxandho
Sinonimi e contrari
afocazare,
brugiare,
scallentai
2.
sa Sardigna est dogna istadi sa própiu cosa, sfoghigiada
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
brûler,
prendre feu
Inglese
to revive
Spagnolo
quemar
Italiano
rinfocolarsi
Tedesco
sich wieder erhitzen.